"သာသနာ" ဟူေသာစကား၏ အဓိပၸာယ္မွာ "အဆံုးအမ" ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။
"ဗုဒၶသာသနာ" ဟူသည္မွာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမေတာ္ဟု အဓိပၸာယ္ရပါ၏။
ျမတ္ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမသာသနာေတာ္သည္
'သုတ္'၊ '၀ိနည္း'၊ 'အဘိဓမၼာ' ဟူေသာ "ပိဋကတ္သံုးပုံ" ျဖစ္ပါသည္။
ဤသည္ကိုပင္ "ပရိယတၱိသာသနာေတာ္" ဟုဆို၏။
ျမတ္ဗုဒၶ၏ "အဆံုးအမအႏွစ္ခ်ဳပ္" မွာ ဓမၼပဒတြင္ ပါရွိသည့္အတိုင္း-
(၁) မေကာင္းမႈ ဟူသမွ် မျပဳျခင္း
(၂) ေကာင္းမႈႏွင့္ ျပည့္စံုေစျခင္း
(၃) စိတ္ကိုျဖဴစင္ေအာင္ထားျခင္း တုိ႔ပင္ျဖစ္ပါ၏။
ဤလုပ္ငန္းသံုးရပ္ကို ေဆာင္ရြက္ျဖစ္ေအာင္၊ ရွင္သန္ေအာင္၊
ျပဳစု ပ်ိဳးေထာင္ျခင္းကို "သာသနာျပဳနည္း" ဟု
ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ေခၚဆိုႏုိင္မည္ ထင္ပါသည္။
"သာသနာျပဳနည္း" မွာ
စာသင္စာခ်တည္းဟူေသာ "ပရိယတၱိနည္းလမ္း" ႏွင့္
၀ိပႆနာဘာ၀နာနည္းမ်ားကို ပို႕ခ်ျပသေသာ "ပရိပတၱိနည္းလမ္း" ဟူ၍
နည္းႏွစ္နည္းရွိပါ၏။ ဤသည္ကိုပင္ ဂႏၲဓူရ ႏွင့္ ၀ိပႆနာဓူရ ဟူ၍ေခၚပါ၏။
ယင္းဓူရႏွစ္ျဖာအနက္ တစ္ခုခုကိုထမ္းေဆာင္မွသာ "သာသနာျပဳ" ဟုေခၚႏိုင္ပါ၏။
ျမန္မာျပည္တြင္ "သာသနာျပဳသည္" ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္
ဖြဲ႕စည္းထားေသာ "ေလာကီဂိုဏ္းမ်ား" အမ်ားအျပား ရွိပါ၏။
အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အသြင္အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားေသာ ယင္းဂိုဏ္းတို႔သည္
ေဆးကု၏။ ပေယာဂအစြဲခၽြတ္၏။
အင္းကို ျပာခ်ေသာက္ခိုင္းေသာ ဂိုဏ္းလည္းရွိ၏။
ဂိုဏ္းအမ်ိဳးအမည္ မည္မွ်ပင္ မ်ားျပားေနေစကာမူ
ဂိုဏ္းလုပ္ငန္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို မည္သို႔ပင္ ေဖာ္ျပထားသည္ ျဖစ္ေစ၊
ယင္းဂိုဏ္းတို႔သည္-
(၁) ပရိယတၱိစာေပမ်ားကို သင္ၾကားျခင္း၊ ပုိ႔ခ်ျခင္း၊ ျဖန္ ့ျဖဴးျခင္း ဟူေသာ
ဂႏၲဓူရတာ၀န္ကို လည္းေကာင္း၊
(၂) ၀ိပႆနာဘာ၀နာပြားမ်ားနည္းကို လမ္းညႊန္ျပသ ပို႔ခ်ျခင္းဟူေသာ
၀ိပႆနာဓူရ တာ၀န္ကိုလည္းေကာင္း ထမ္းေဆာင္ၾကျခင္းမရွိပါ။
(ျမတ္စြာဘုရားရွင္ လက္ထပ္ေတာ္အခါကလည္း
"သာသနာျပဳအမည္ခံ" ဂိုဏ္းဟူ၍ လံုး၀မရွိခဲ့။
သာသနာျပဳ အမည္ခံ ဂိုဏ္းဆရာဟူ၍ လံုး၀မရွိခဲ့ပါ။)
အထက္ပါ သာသနာျပဳလုပ္ငန္းၾကီးႏွစ္ရပ္ကို မည္မည္ရရေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိေသာ
"ဂိုဏ္းမ်ား" သည္ "သာသနာျပဳသည္" ဟူေသာ ဆိုင္းဘုတ္ကို
ခ်ိတ္ဆြဲသည့္အျပင္ "ဂိုဏ္းသာသနာ" ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းကို သံုးစြဲတတ္ၾကပါသည္။
"ဗုဒၶသာသနာ" ဟူေသာ "ပင္မအိမ္ၾကီး" အေပၚတြင္
"ဂိုဏ္းသာသနာ" ဟူ၍ သီးျခားအိမ္ငယ္ထပ္ဆင့္ တည္ေဆာက္ျခင္းပင္ ျဖစ္၏။
လံုး၀ မျပဳသင့္ေသာ အမႈသာ ျဖစ္ပါ၏။
စင္စစ္ေသာ္ ေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္ျမတ္သည္
"ျမတ္ဗုဒၶ"၏ သာသနာေတာ္သာလွ်င္ ျဖစ္ပါ၏။
ဘုရားရွင္သည္ ဤသာသနာေတာ္ျမတ္ကို
ေလးသေခၤ်ႏွင့္ ကမာၻတစ္သိန္းဟူေသာ အခ်ိန္ႏွင့္ပါရမီေတာ္မ်ားကို
အရင္းအႏွီးျပဳျပီးမွ တည္ေဆာက္ထားျခင္း ျဖစ္ပါ၏။
လြယ္လင့္တကူ အခ်ိန္တိုတို အတြင္းမွာ
ေပၚေပါက္လာေသာ "သာသနာေတာ္" မဟုတ္ပါ။
ဤသာသနာေတာ္သည္ "ဘုရားရွင္၏သာသနာေတာ္" မွအပ
မည္သူ၏သာသနာေတာ္မွ မဟုတ္ပါ။
သုိ႕ျဖစ္၍ ေလာကီဂိုဏ္းအခ်ိဳ႕က မဆင္မျခင္သံုးစြဲေလ့ရွိေသာ
"ဂိုဏ္းသာသနာ" ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းမွာ ျမတ္စြာဘုရား၏ ေက်းဇူးေတာ္ကို
မေထာက္ထားေသာ "အဂါရ၀အသံုးအႏႈန္း" သာျဖစ္ပါ၏။
ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ျမတ္ထြန္းလင္းေ၀ျဖာရာ ျပည္ျမန္မာတြင္
လံုး၀ ရွင္သန္ခြင့္ မရွိသင့္ေသာ "အသံုးအႏႈန္း"လည္း ျဖစ္ပါသတည္း။
မင္းနန္ ေမာ္ကၽြန္း - အယူအျမင္မွန္ကန္ေရးမွ
Credit: mmcybermedia
0 မွတ္ခ်က္: