ဝိညာဥ္မရွိခဲ့လွ်င္ ဇာတိပဋိသေႏၶသည္ အဘယ္နည္းျဖင့္ တဖန္ျပန္၍ ေနပါသနည္း

ရွိရွိသမွ်ေသာသတၱဝါအားလံုးသည္ အနတၱသေဘာခ်ည္းျဖစ္ခဲ့လွ်င္ မည္သည့္တရားသည္ ဇာတိပဋိသေႏၶ တဖန္ျပန္၍ ေနပါသနည္း။ အကယ္၍ ဝိညာဥ္မရွိခဲ့လွ်င္ ဇာတိပဋိသေႏၶသည္ အဘယ္နည္းျဖင့္ တဖန္ျပန္၍ ေနပါသနည္း။ ဗုဒၶ၏ ဝါဒအရ ဇာတိပဋိသေႏၶ တဖန္ျပန္၍ ေနျခင္းသေဘာကို အနတၱ သို႔မဟုတ္ ဝိညာဥ္မဲ့တရားေဒသနာႏွင့္အညီ ရွင္းလင္း ေဟာၾကားေတာ္မူပါ ဘုရား

(ေမးျမန္းေလွ်ာက္ထားသူ - ေဒါက္တာ ေအ၊ အမ္၊ ေဘကာ အမ္ေအ၊ ပီအိပ္(ခ်္)ဒီ၊ ဘားအက္ေလာ၊ ဒီအက္(စ္)စီ၊ ကြယ္လြန္သူ အိႏၵိယတရားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း၊ ေျဖဆိုသူ - ဆရာေတာ္ အရွင္အရိယဓမၼ။)

ဆရာေတာ္အရွင္အရိယဓမၼ။ ဗုဒၶဝါဒအရ ဇာတိပဋိသေႏၶ တဖန္ျပန္ေနျခင္းသေဘာဟာ အလြန္နက္နဲတယ္။ ရွင္းလင္းျပ ဖို႔ရာလည္း ခက္ခဲတယ္။ နားလည္သေဘာေပါက္ဖို႔လည္း ခဲယဥ္းလွတယ္။ ဟိႏၵဴဝါဒ ဝိညာဥ္ကူးေျပာင္းတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔လည္း လံုးလံုးမတူဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒကာႀကီး မွန္တခ်ပ္ကို ယူလာႏိုင္ရင္ေတာ့ မွန္ထဲမွာ အရိပ္ထင္လာတဲ့ သူကို ႐ုတ္တရက္ ဇာတိပဋိသေႏၶအသစ္တဖန္ျပန္လာတဲ့သူအျဖစ္နဲ႔ လက္ေတြ႔ဥပမာျပၿပီးေတာ့ ရွင္းျပႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

ေဒါက္တာ။ (အလြန္အံ့ၾသသြားၿပီး) အသက္ရွင္လ်က္ရွိေနသူတေယာက္ကို ဇာတိပဋိသေႏၶ တဖန္ျပန္ၿပီးေနေအာင္ လုပ္ႏိုင္ပါ့မလား ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ ဗုဒၶရဲ့႐ႈေထာင့္မွေနၿပီး ဒီလုိ အသက္ရွင္ေနတဲ့လူဟာ ဇာတိပဋိသေႏၶျပန္ေနလို႔ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာရလိမ့္ မယ္။ ဘာျပဳလို႔လဲဆုိေတာ့ ဒီ အခုေတြ႔ျမင္ေနရတဲ့ ဒကာႀကီးတို႔ ဦးပၪၨင္းတို႔ရဲ႕ ႐ုပ္သဏၭာန္ေတြမွာ အေသြးအသား၊ အ႐ိုး၊ အေၾကာဆိုတဲ့ ႐ုပ္ကလာပ္ေတြဟာ မ်က္စိတမွိတ္ လွ်ပ္တျပက္အတြင္းမွာပင္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းပ်က္သုဥ္းေနၾကလို႔ပဲ။ ဒီ သေဘာကို ယခု ေခတ္သစ္သိပၸံပညာကလည္း ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ဝန္ခံထားၿပီပဲ။

(သုိ႔ႏွင့္ မွန္ယူလာေသာအခါ)

ဆရာေတာ္။ (ဒကာႀကီးအားေခၚၿပီး) ကဲ ဒကာႀကီး၊ မွန္ေရွ႕မွာ ခဏရပ္ပါဦး။ ၿပီးေတာ့ မွန္ထဲကလူနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေမးခြန္းေတြကိုလည္း သတိထားၿပီး ေျဖပါဦး။ ကဲ ဒကာႀကီး၊ မွန္ထဲမွာ ဘယ္သူ႔ကိုျမင္သလဲ။

ဒကာႀကီး။ မွန္ထဲကလူဟာ တပည့္ေတာ္ပါပဲ ဘုရား။ တျခားသူမဟုတ္ပါဘူး။

ဆရာေတာ္။ ကဲ ဒါျဖင့္ရင္ မွန္ထဲကလူနဲ႔ ဒကာႀကီးဟာ ႏွစ္ေယာက္လား၊ တေယာက္တည္းလား။

ဒကာႀကီး။ (ေခတၱစဥ္းစားေနၿပီးေနာက္) မွန္ထဲကလူနဲ႔တပည့္ေတာ္ဟာ တေယာက္တည္းပါပဲ ဆရာေတာ္။ ဒီလူပါပဲ။ တျခားလူ မဟုတ္ပါဘူး ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ ကဲ ဒါျဖင့္ရင္ မွန္ထဲကလူက ဘယ္ဘက္ကို မ်က္ႏွာလွည့္ၿပီး ဒကာႀကီးက ဘယ္ဘက္ကို မ်က္ႏွာလွည့္ ေနတုန္း။

ဒကာႀကီး။ တပည့္ေတာ္က အေရွ႕ဘက္ကို မ်က္ႏွာလွည့္ပါတယ္။ မွန္ထဲကလူက အေနာက္ဘက္ကို မ်က္ႏွာလွည့္ ပါတယ္ ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ ဒကာႀကီးက အေရွ႕ဘက္ကို မ်က္ႏွာမူေနၿပီး မွန္ထဲကလူက အေနာက္ဘက္ကို မ်က္ႏွာမူေနလို႔ရွိရင္ ဒကာႀကီးနဲ႔ အဲဒီ မွန္ထဲကလူဟာ တေယာက္တည္း၊ တဦးတည္းပဲလို႔ ဘယ့္ႏွယ္လုပ္ၿပီး ဒကာႀကီးေျပာႏိုင္တာလဲ။

ဒကာႀကီး။ (အနည္းငယ္အႀကံအိုက္သြားၿပီး) တပည့္ေတာ္အေျဖကို ျပင္ေျဖပါရေစ ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ ေျဖႏိုင္ပါတယ္။

ဒကာႀကီး။ မွန္ထဲကလူဟာ တပည့္ေတာ္မဟုတ္ပါဘူး။ တပည့္ေတာ္ရဲ့ အရိပ္ပါ ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ မွန္ထဲကလူဟာ ဒကာႀကီးေတာ့မဟုတ္ဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ဒကာႀကီးရဲ့ အရိပ္ပဲလို႔ဆိုရင္ အဲဒီအရိပ္က ဒကာႀကီး လုပ္သမွ်ကို လုိက္လုပ္ႏိုင္မွာေပါ့။ ဟုတ္ရဲ့လား ဒကာႀကီး။

ဒကာႀကီး။ မွန္ပါတယ္ ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ ဒီလို ဒကာႀကီးရဲ့အရိပ္မို႔လို႔ ဒကာႀကီးလုပ္သမွ် အကုန္လံုးလိုက္ၿပီး လုပ္တယ္လို႔ဆိုရင္ ဒကာႀကီးရဲ့ အရိပ္ ထင္မႈပဲျဖစ္တဲ့၊ တနည္းအားျဖင့္ ဒကာႀကီးရဲ့အရိပ္ပဲျဖစ္တဲ့ ဓာတ္ပံုေရွ႕မွာ ဒကာႀကီးက လက္ကို ေျမႇာက္လိုက္ရင္ ဒကာႀကီးဓာတ္ပံုကလည္း လက္ကိုလိုက္ၿပီး ေျမႇာက္ပါ့မလား။

ဒကာႀကီး။ အရိပ္ထင္ထားတဲ့ ဓာတ္ပံုကေတာ့ တပည့္ေတာ္လုပ္သလို လုိက္လုပ္မွာမဟုတ္ပါဘူး ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ ဒီလိုဆိုရင္ လူတေယာက္ရဲ့အရိပ္က အဲဒီလူလုပ္သမွ် လုိက္ၿပီးလုပ္တယ္ဆိုတဲ့ ဒကာႀကီးရဲ့စကားဟာ မမွန္ေတာ့ဘူးေပါ့။

ဒကာႀကီး။ မမွန္ပါဘူး ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ ကဲ ဒကာႀကီး၊ မွန္ေရွ႕မွာခဏ မတ္တတ္ရပ္ပါဦး။ ကဲ .. ဒကာႀကီးရဲ့ ညာဘက္လက္ကိုေျမႇာက္ၿပီး ျပန္ခ် လိုက္ပါဦး။ ကဲ ဒကာႀကီး လုပ္သလို မွန္ထဲကလူက လုပ္သလား။

ဒကာႀကီး။ လုပ္ပါတယ္ ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ ကဲ ဒီလို မွန္ထဲကလူဟာ ဒကာႀကီးလုပ္သလို လိုက္လုပ္လို႔ရွိရင္ မွန္ထဲကလူဟာ ဓါတ္ပံုထဲကလူလို ဒကာႀကီးရဲ့ အရိပ္ပါပဲ။ ဒကာႀကီးက မဟုတ္ပါဘူးလိ႔ုျငင္းႏိုင္ပါ့မလား။ ဒကာႀကီးက ျငင္းေနမယ္ဆိုရင္ ပရိႆတ္ထဲက လူတေယာက္ကိုေခၚၿပီး ေမးရဦးမွာလား။

ဒကာႀကီး။ ေခၚဖို႔မလိုေတာ့ပါဘူး ဆရာေတာ္။ မွန္ထဲကလူဟာ တပည့္ေတာ္ပါပဲလို႔ တပည့္ေတာ္ရဲ့အေျဖကို ျပန္ျပင္ေျဖ ပါရေစ ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ ကဲ ဦးပၪၨင္းျပခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြအရ မွန္ထဲကလူဟာ တျခားလူမဟုတ္ဘဲ ဒကာႀကီးပါပဲလို႔ဆုိရင္ ဒကာႀကီးကို ဦးပၪၨင္း တမ်ိဳးေမးရဦးမယ္။ တကယ္လို႔ မွန္ကို ဦးပၪၨင္းက တူနဲ႔ထုၿပီး ခဲြလိုက္ရင္ မွန္ထဲကလူဟာ တခါ တည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားလိမ့္မယ္။ အဲဒီလိုေပ်ာက္ကြယ္သြားရင္ ဒကာႀကီးေကာတခါတည္းေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာလား။

ဒကာႀကီး။ တပည့္ေတာ္ကေတာ့ ဘယ္ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါ့မလဲ ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ ဒီလို မွန္ထဲကလူ ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါလ်က္နဲ႔ ဒကာႀကီးက ေပ်ာက္ကြယ္မသြားဘူးဆိုလို႔ရွိရင္ ဒကာႀကီးနဲ႔ မွန္ထဲကလူဟာ တေယာက္တည္းမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ တျခားစီေပါ့။

ဒကာႀကီး။ တျခားစီလည္း မဟုတ္ပါဘူး ဆရာေတာ္။ တပည့္ေတာ္ေတာ့ ဆရာေတာ္ရဲ့ေမးခြန္းေတြကို ေျဖကို မေျဖတတ္ ေတာ့ပါဘူး ဆရာေတာ္။ ဆရာေတာ္ကသာ ဇာတိပဋိသေႏၶ တဖန္ျပန္ေနျခင္းဆိုတဲ့ သေဘာကို ပုိၿပီး ထင္ထင္ရွားရွား သိျမင္နားလည္ေအာင္ ရွင္းျပပါေတာ့။ 

ဆရာေတာ္။ မွန္ထဲမွာလာထင္တဲ့အရိပ္ဟာ ဗုဒၶအလိုေတာ္က် ဇာတိပဋိသေႏၶတဖန္ျပန္ေနတဲ့သေဘာနဲ႔ တထပ္တည္း ပဲ။ ဟိႏၵဴဝါဒအရ ဝိညာဥ္ကူးေျပာင္းတဲ့သေဘာနဲ႔ လံုးဝမတူဘူး ဆိုတာကိုလည္း ထင္ရွားေစတယ္။ မွန္ထဲကအရိပ္ဟာ ဇာတိပဋိသေႏၶတဖန္ျပန္ေနသူသည္ ကြယ္လြန္စုေတသူလည္းမဟုတ္၊ သုိ႔ေသာ္ အျခားသူလည္းမဟုတ္ ဆိုတဲ့ ဗုဒၶရဲ့ စကားနဲ႔လည္း ကိုက္ညီတယ္။ ကဲ ဒီဥပမာကိုၾကည့္ၿပီးေတာ့ မွန္ထဲမွာ အရိပ္ထင္တဲ့လူဟာ မွန္ေရွ႕မွာရပ္ေနတဲ့လူ လည္း မဟုတ္၊ သို႔ရာတြင္ တျခားသူလည္းမဟုတ္ ဆုိတဲ့ စကားကို ဒကာႀကီး သေဘာေပါက္ၿပီ မဟုတ္လား။

သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္ရွင္ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တုိင္ ျပည့္ျပည့္စံုစံုေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့ ဗုဒၶရဲ့ဝါဒဟာ ပဋိစၥသမုပၸာဒ္တရား ေတာ္ မွာ အေျခတည္ထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ အေၾကာင္းတရားမရွိဘဲနဲ႔ အက်ိဳးတရားဆိုတာ မေပၚေပါက္ႏိုင္ဘူးလို႔ အတိ အလင္း ျမြက္ဆိုထားတယ္။ ဗုဒၶဝါဒအရ ဇာတိပဋိသေႏၶ အသစ္တဖန္ျပန္ေနျခင္းသေဘာနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ျပႆနာမွာ ဒီ ပဋိစၥသမုပၸာဒ္တရားကို ပိုၿပီးရွင္းလင္းေအာင္ မွန္ထဲကလူနဲ႔ မွန္ေရွ႕မွာရပ္ေနတဲ့လူေတြကို လက္ေတြ႔ျပခဲ့ၿပီ။ ဒီေနရာမွာ မွန္ေရွ႕မွာရပ္ေနတဲ့လူက အေၾကာင္းတရားပဲ။ မွန္ထဲမွာလာထင္တဲ့အရိပ္က အက်ိဳးတရားပဲ ဒကာႀကီး။

တနည္းအားျဖင့္ဆိုရရင္ မွန္ထဲကအရိပ္ဟာ မွန္ေရွ႕ကလူရဲ့ ဇာတိပဋိသေႏၶတဖန္ျပန္ေနတဲ့လူပဲ။ ဒါေပမယ့္ မွန္ထဲက အရိပ္နဲ႔ မွန္ေရွ႕ကလူဟာ တေယာက္တည္းပဲလို႔ဆုိရင္မွားလိမ့္မယ္။ ဒီလိုမဆိုႏိုင္ေပမယ့္ မွန္ထဲကအရိပ္ဟာ မွန္ေရွ႕ ကလူ မဟုတ္ဘဲ တျခားလူလို႔လည္း မဆိုႏိုင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအရိပ္နဲ႔ လူဟာ ဘာလဲလို႔ေမးရင္ အခုနက ေျပာခဲ့သလို တခုက အေၾကာင္းတရားျဖစ္ၿပီး တခုက အက်ိဳးတရားျဖစ္ရလိမ့္မယ္လို႔ပဲ ဆုိရမယ္။

ဗုဒၶဝါဒအရ ဇာတိပဋိသေႏၶ အသစ္တဖန္ျပန္ေနျခင္းသေဘာ ပိုၿပီး ရွင္းသည္ထက္ရွင္းေအာင္ သမုတိသစၥာနဲ႔ ပရမတၳ သစၥာ ဆုိတဲ့ တရားႏွစ္ပါးကိုလည္း ဆန္းစစ္ဘို႔ လိုေသးတယ္။ သမုတိသစၥာဆိုတာက ဒီကမၻာေလာကႀကီးနဲ႔တကြ ဘံု အသီးသီးမွာရွိတဲ့ သတၱဝါေတြ၊ တရားစုေတြကို မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာေခါင္း၊ လွ်ာ၊ ကိုယ္၊ စိတ္ စတဲ့ တရားစုနဲ႔ ျမင္၊ ၾကား၊ နမ္း၊ စား၊ ေတြ႔၊ ထိ၊ ခံစားရတဲ့အတိုင္း အမွန္တကယ္ ဟုတ္တယ္လို႔ ယူဆထားတဲ့ သစၥာတရားပဲ။ ဒီသစၥာတရားအရ အၾကင္လူတဦးတေယာက္က ငါဟာ ငါတို႔ရဲ့ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေၾကာင့္ ငါေသလို႔ရွိရင္ နတ္ဘံုကိုေရာက္လိမ့္မယ္လို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီသစၥာတရားဟာ တကယ့္သစၥာတရားမဟုတ္ဘူး။ လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာ ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တဦးဦး ဟာ တကယ္သာတည္ရွိမယ္ဆုိရင္ အဲဒီ ခႏၶာကိုယ္႐ုပ္ေကာင္ႀကီးဟာ သူ႔ကိုယ္သူ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ရမယ္။ မအိုရဘူး၊ မနာရဘူး၊ မေသရဘူး။ တကယ္လို႔ ဒီခႏၶာကိုယ္႐ုပ္ေကာင္တိုင္းမွာ မူလဗီဇကတည္းက အိုမင္းျခင္း၊ ပ်က္စီးျခင္း၊ နာျခင္း၊ ေသျခင္းဆုိတဲ့ သေဘာေတြပါလာၾကတယ္ဆုိရင္ ဒီတရားစုေတြဟာ အနိစၥေပါ့။ မၿမဲဘူး။ အိုမင္းျခင္း၊ နာဖ်ား ျခင္း၊ ေသဆံုးျခင္း ဆိုတာေတြကလည္း ဒုကၡ ဆင္းရဲျခင္းေပါ့။ ေနာက္ဆံုး မအိုေအာင္၊ မနာေအာင္၊ မေသေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ဘူး ဆုိတာေတြကလည္း အနတၱပဲ။ ဘာမွ် အႏွစ္သာရမရွိတဲ့သေဘာပဲ။

ပရမတၳသစၥာကမွ တကယ့္ သစၥာတရားျဖစ္တယ္။ ဒီတရားအရ ဘယ္ခႏၶာကိုယ္႐ုပ္ေကာင္မွ မရွိဘူး။ ဘယ္ကမၻာ၊ ဘယ္ဘံုရယ္လို႔မွ မရွိဘူး။ ႐ူပကၡႏၶာ၊ ေဝဒနကၡႏၶာ၊ သညကၡႏၶာ၊ သခၤါရကၡႏၶာ၊ ဝိညာဏကၡႏၶာ ဆုိတဲ့ ခႏၶာငါးပါးသာရွိ တယ္။ ဒီခႏၶာငါးပါးမွအပ အျခားေသာ သတၱဝါရယ္လို႔မွ မရွိဘူး။ သစၥာေလးပါးကို မသိမျမင္တဲ့သူ၊ ဒီျမင့္ျမတ္တဲ့တရား စုကို အေလးဂ႐ုမျပဳသူ၊ နားမလည္သူတို႔ကသာ ဒီ႐ုပ္တရားေတြကို ငါ့ရဲ့ ခႏၶာကိုယ္လို႔ စဲြမွတ္ၾကတယ္။ ဒီလို ႐ုပ္တရား ေတြကို ငါ့ရဲ့ ခႏၶာကိုယ္လို႔ပဲ စဲြမွတ္ၾကသလို ေဝဒနကၡႏၶာတုိ႔၊ သညကၡႏၶာတို႔၊ သခၤါရကၡႏၶာတုိ႔၊ ဝိညာဏကၡႏၶာတို႔ကိုလည္း သူပိုင္တရားေတြပဲလို႔ စဲြမွတ္ၾကတယ္။ ဒီစဲြမွတ္ခ်က္ေတြကို အရင္းခံၿပီး အတၱအစဲြ၊ အတၱတရားေတြ ေပၚေပါက္လာၾက တာပဲ ဒကာႀကီးရဲ့။

ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶရဲ့ဝါဒအရ ဇာတိပဋိသေႏၶ အသစ္တဖန္ျပန္ေနျခင္းဆုိတဲ့ သေဘာအရ အတိတ္ဘဝက ခႏၶာငါးပါးဟာ အေၾကာင္းတရားျဖစ္ၿပီး ပစၥဳပၸန္ဘဝမွာရွိတဲ့ ခႏၶာငါးပါးက အက်ိဳးတရားျဖစ္တယ္။ တဖန္ ပစၥဳပၸန္ဘဝက ခႏၶာငါးပါးဟာ အေၾကာင္းတရားျဖစ္ၿပီး ေရွ႕အနာဂတ္ဘဝမွာ ျဖစ္ေပၚလာရမယ့္ ခႏၶာငါးပါးဟာ အက်ိဳးတရားျဖစ္ရမယ္။ ဒါေပမယ့္ အတိတ္ဘဝက ခႏၶာငါးပါးတရားေတြနဲ႔ ယခု ပစၥဳပၸန္ဘဝမွာရွိတဲ့ ခႏၶာငါးပါးတရားေတြဟာ အတူတူပဲလို႔ဆိုရင္မွားမယ္။ တဖန္ အတိတ္ဘဝက ခႏၶာငါးပါးတရားေတြနဲ႔ ကင္းလြတ္တဲ့ တျခားခႏၶာငါးပါးတရားေတြျဖစ္တယ္လို႔ဆုိရင္လည္း မမွန္ ဘူး။ ဘာျပဳလို႔လဲဆိုေတာ့ ယခု ပစၥဳပၸန္ဘဝမွာရွိတဲ့ ခႏၶာငါးပါးတရားေတြနဲ႔ အဲဒီ ခႏၶာငါးပါးတရားစုတို႔ရဲ့ လႈပ္ရွားမႈ၊ ျပဳလုပ္မႈေတြကေနၿပီး အနာဂတ္ဘဝမွာ ခႏၶာငါးပါးတရားေတြေပၚလာရမွာကိုး ဒကာႀကီးရဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္တရားဟာ ဇာတိပဋိသေႏၶ တဖန္ျပန္ေနသလဲ ဆုိတဲ့ ျပႆနာဟာ ရွင္းသြားၿပီမဟုတ္လား ဒကာႀကီး။

႐ူပကၡႏၶာတရားေတြ၊ ေဝဒနကၡႏၶာတရားေတြ၊ သညကၡႏၶာတရားေတြ၊ သခၤါရကၡႏၶာတရားေတြ၊ ဝိညာဏကၡႏၶာ တရားေတြ ဒီတရားေတြထဲက ဘယ္တရားမွ မွန္ထဲကိုဝင္သြားတာ မျမင္ရဘူး။ ဒါေပမယ့္ မွန္ေရွ႕မွာရပ္ေနတဲ့လူကို မွန္ထဲမွာ တေထရာတည္း လံုးဝဥႆံု အကုန္ျမင္ေနရတယ္။ မွန္ေရွ႕ကလူကဘာလုပ္လုပ္၊ မွန္ထဲကလူက တခုမက်န္ တိတိက်က် အကုန္လုိက္လုပ္တယ္။ ဘယ္ေလာက္ လုိက္လုပ္သလဲဆိုေတာ့ အနားကၾကည့္ေနတဲ့ လူကေတာင္ မွန္ ထဲကလူနဲ႔ မွန္ေရွ႕ကလူဟာ တေယာက္တည္းပဲလို႔ ေျပာရတယ္မဟုတ္လား။ တကယ္ေတာ့ မွန္ထဲကလူနဲ႔ မွန္ေရွ႕ကလူဟာ တေယာက္တည္းလည္း မဟုတ္ဘူး၊ တျခားလူလည္း မဟုတ္ဘူး။ ကဲ ဒကာႀကီး၊ ဗုဒၶဝါဒအရ ဇာတိ ပဋိသေႏၶ အသစ္တဖန္ျပန္ေနျခင္းသေဘာကို သေဘာေပါက္သြားၿပီလား။

ဒကာႀကီး။ ဆရာေတာ္ လက္ေတြ႔ဥပမာေပးၿပီး ရွင္းလင္းျပတဲ့အတြက္သေဘာေပါက္နားလည္ပါၿပီ။

ထိုေနာက္ တရားနာပရိႆတ္ထဲမွ ဒကာႀကီးတေယာက္က ထ၍ ...

ဒီ ဇာတိပဋိသေႏၶ ေနျခင္းသေဘာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အခုလို နားလည္သေဘာေပါက္ေအာင္ ေဟာေျပာျပတာကို ဒီတခါ ပထမဆံုး ၾကားနာရပါတယ္။ ၾကားနာရတဲ့အတိုင္းလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း နားလည္သေဘာေပါက္ပါတယ္ ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ (ေမးခြန္းရွင္ ေဒါက္တာ ေအအမ္ ေဘကာ ဘက္လွည့္ကာ) ကဲ ဒကာႀကီး၊ ဗုဒၶဝါဒအရ ဇာတိပဋိသေႏၶ တဖန္ျပန္ေနတဲ့ေနရာမွာ ဝိညာဥ္ ဆိုတာေတြ႔ေသးရဲ့လား၊ တနည္းအားျဖင့္ အတၱဆိုတဲ့တရားကို ေတြ႔ေသးရဲ့လား။

ဒကာႀကီး။ မွန္ပါ၊ ဝိညာဥ္တို႔၊ အတၱတုိ႔ဆုိတဲ့တရားေတြဟာ လူေတြရဲ့စိတ္ေတြေပၚမွာ ဖံုးအုပ္ေနတဲ့အဝိဇၨာတရားေၾကာင့္ တကယ္ရွိတယ္လို႔ ထင္ျမင္ေနၾကရတဲ့ တရားေတြပါပဲ ဆရာေတာ္။ ဒီတရားေတြဟာ ေရွးသမား႐ိုးက် ယံုၾကည္ယူဆ လာခဲ့ၾကတဲ့တရားေတြပါ။ ယခုေတာ့ ကြယ္ေပ်ာက္ကုန္ပါၿပီ ဆရာေတာ္။ တပည့္ေတာ္ေမးတဲ့ ေမးခြန္းကို ေက်နပ္ ရွင္းလင္းေအာင္ ဆရာေတာ္ ေဟာၾကားၿပီးပါၿပီ။ တပည့္ေတာ္ရဲ့ေမးခြန္းကို ဆရာေတာ္က အနတၱရဲ့သေဘာနဲ႔ ရွင္းလင္း ေအာင္ ေျဖဆိုၿပီးပါၿပီ။ သာဓု ဆရာေတာ္၊ သာဓု သာဓု။

ပရိႆတ္အားလံုးသည္ ဆရာေတာ္၏ေျဖရွင္းခ်က္ကို သေဘာက်သျဖင့္ သာဓုအႏုေမာဒနာ ေခၚၾကကုန္ေလသည္။